Estetyka ma znaczenie, ale funkcjonalność to priorytet, gdy planujesz malowanie maszyn rolniczych. Ziemia, piasek, substancje chemiczne czy trudne warunki atmosferyczne sprzyjające korozji to tylko kilka z czynników, którym musi oprzeć się powłoka maszyny. Podpowiadamy, jak wybrać farbę najlepszą do tego celu.
Z tego artykułu dowiesz się:
• jakie typy farby do malowania maszyn rolniczych są dostępne na rynku,• na co zwracać uwagę przy wyborze,• jak uzyskać dobry efekt malowania.
Jakie typy farb są stosowane do malowania maszyn rolniczych?
Maszyny rolnicze wymagają bardzo trwałych i odpornych powłok, ponieważ są one nieustannie narażone na tarcie, uszkodzenia mechaniczne i kontakt z czynnikami mogącymi je naruszyć. Farba do maszyn rolniczych musi sprawdzać się dobrze zarówno na powierzchniach eksponowanych, jak i elementach na co dzień ukrytych, typowo funkcjonalnych, gdzie jej głównym zadaniem jest ochrona przed korozją.Farby do maszyn rolniczych zasadniczo dzielą się na dwa typy:● Emalie alkidowe, czyli szeroko stosowane farby olejne, które są popularne przede wszystkim ze względu na niską cenę. Ich wadą jest trwałość – powłoki tego typu nie utrzymają się długo na elementach maszyn narażonych na częste uszkodzenia mechaniczne. Malowanie traktora czy ciągnika taką farbą może być też niezadowalające pod względem estetycznym.● Emalie na bazie żywicznej, czyli akrylowe i epoksydowe lub farby poliuretanowe do maszyn rolniczych. Nad farbami olejnymi górują pod względem odporności i walorów estetycznych. Na szczególną uwagę zasługują chlorokauczukowe farby do maszyn rolniczych z serii Rafil CHLOROKAUCZUK. Są one stworzone z myślą o ochronie metalu przed działaniem czynników atmosferycznych i uszkodzeniach różnego typu, dzięki czemu znacznie lepiej opierają się zarysowaniom i odpryskom, dłużej zachowują połysk i intensywność kolorów, a wygląd powłoki pozostaje atrakcyjniejszy niż w przypadku farb olejnych.
Ważne!
Farby do malowania maszyn rolniczych muszą być nakładane w odpowiednich warunkach, żeby najważniejsze cechy powłoki zostały zachowane na długi czas. Mowa o temperaturze w przedziale do 15 do 25 stopni Celsjusza i wilgotności nie większej niż 80 proc. W przeciwnym razie zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia wad powłoki – wydłużonego suszenia, odbarwień i marszczenia powierzchni emalii.
Na co zwracać uwagę przy wyborze farby do maszyn rolniczych?
Farby do maszyn rolniczych są dostosowane do wielu zastosowań i potrzeb, które mogą się różnić w zależności od sytuacji. Przed zakupem warto uwzględnić:● Środowisko pracy – mowa przede wszystkim o czynnikach, na jakie podczas pracy będzie narażona maszyna. Inny typ farby sprawdzi się przy zabrudzeniach i uszkodzeniach powłoki wynikających z kontaktu z ziemią, piachem czy kamieniami, inny w przypadku zbiorników na nawóz, gdzie powłoka musi być odporna także na czynniki chemiczne czy substancje biologiczne różnego rodzaju.● Miejsce nałożenia – istotne jest także, jaka farba do maszyn rolniczych znajdzie się w konkretnym miejscu. Farby eksponowane na obudowie maszyny powinny nie tylko ją chronić, ale też dobrze wyglądać, co ma znaczenie drugorzędne przy malowaniu elementów na co dzień niewidocznych. Dodatkowo farba stosowna na przykład na osłonach silnika czy układu wydechowego musi być odporna na wysoką temperaturę, więc do tego celu konieczną są farby podwyższonej odporności termicznej.● Kompatybilność – malowanie maszyn rolniczych wymaga zastosowania całego systemu produktów do metalu. W przypadku emalii chlorokauczukowych niezbędne jest uprzednie zagruntowanie powierzchni farbą podkładową. Bardzo ważne jest, aby produkty dobrze ze sobą pracowały, dlatego najlepiej, jeżeli będą pochodziły z tej samej serii od jednego producenta. Gdy stosujemy emalię nawierzchniową Rafil CHLOROKAUCZUK musimy uprzednio pomalować powierzchnię gruntem Rafil PODKŁAD CHLOROKAUCZUKOWY. A po malowaniu, do czyszczenia narzędzi malarskich, takich jak pędzle czy wałki użyjemy Rafil ROZCIEŃCZALNIK DO WYROBÓW CHLOROKAUCZUKOWYCH I POLIWINYLOWYCH. Pamiętaj jednak, aby oczyścić je zaraz po użyciu – kiedy produkt zaschnie, może okazać się to o wiele trudniejsze.
Malowanie maszyn rolniczych: jak uzyskać najlepszy efekt?
Nawet najlepsza farba połączona z dobrej jakości podkładem nie zda egzaminu, jeśli maszyna nie zostanie prawidłowo przygotowana do malowania. Pierwszy krok to oczywiście pozbycie się zanieczyszczeń – błota, ziemi, oleju silnikowego i zgorzelin za pomocą środków dostosowanych do typu zabrudzenia i rodzaju powierzchni.Kolejny krok to usunięcie starych powłok farby za pomocą papieru ściernego, szlifierki lub, w przypadku dużych powierzchni, na drodze piaskowania lub szkiełkowania. W miejscach niewidocznych szlifowanie służy przede wszystkim pozbyciu się korozji i zwiększeniu przyczepności powłoki. Na powierzchniach zewnętrznych i eksponowanych dokładne wyszlifowanie jest niezbędne, by farba dobrze się prezentowała.Narzędzie do szlifowania trzeba dobrać do potrzeb – sprawdzi się zarówno szczotka do metalu, jak i papier ścierny bądź szlifierka, standardowa lub miniaturowa. Piaskowanie i szkiełkowanie można zlecić fachowcom, zwłaszcza gdy planujemy kompleksowe malowanie dużego ciągnika, traktora czy przyczepy.
Po pozbyciu się powłok starej farby powierzchniowej trzeba zmatowić papierem ściernym, odpylić i odtłuścić, by była przygotowana na nałożenie nowej farby. Podobnie jak w przypadku innych powierzchni, zanim zaczniesz malowanie oczyszczoną powierzchnię, należy ją zagruntować, a potem zastosować właściwą farbę z podkładem. W przypadku gruntu także najlepiej sięgnąć po produkty jednego producenta.
Utwardzacz do farby czy do lakieru może przyspieszać proces wysychania emalii i sprawić, że powłoka będzie odporniejsza na uszkodzenia, czynniki atmosferyczne czy wilgoć. Sprawdź, do jakich farb zawsze trzeba dodać utwardzacz i jak wybrać utwardzacz do lakieru.
Z tego artykułu dowiesz się:
- co daje utwardzacz do farby i lakieru, - ile wlać utwardzacza do farby lub lakieru, - czym są farby epoksydowe i jakie utwardzacze się do nich stosuje, - czym są lakiery poliuretanowe i z jakimi utwardzaczami działają, - jakie są rodzaje utwardzaczy do lakierów.
Co daje utwardzacz do farby i lakieru? Po co się go stosuje?
Dwuskładnikowe farby czy lakiery składają się, jak sama nazwa wskazuje z dwóch składników: farby czy lakieru i dedykowanego utwardzacza. W układach dwukomponentowych niezbędne jest dodanie utwardzacza, nie można go pominąć. Zadaniem utwardzacza jest nadanie odpowiednich, pożądanych w danym układzie właściwości chemicznych i mechanicznych. To producent określa rodzaj i ilość utwardzacza w danym połączeniu – wybór utwardzacza w układzie dwukomponentowym zależy od typu żywicy, warunków utwardzania układu oraz deklarowanych właściwości już gotowej powłoki. Ponadto odpowiedni utwardzacz spowoduje, że emalia będzie bardziej przyczepna, trwalsza i odporniejsza na uszkodzenia mechaniczne, wilgoć czy działanie trudnych warunków atmosferycznych.
Oczywiście nie każda farba wymaga dodania utwardzacza, ale w przypadku farb dwuskładnikowych będzie to niezbędne. Przykładem produktów, do których stosujemy utwardzacze są farby epoksydowe, czy lakiery poliuretanowe.
Wskazówka!
Ważne jest, aby w układach dwukomponentowych zawsze mieszać farbę bądź lakier z utwardzaczem ściśle do danego układu dedykowanym tzn. od jednego producenta, w proporcjach przez niego określonych. Nie należy samodzielnie dobierać utwardzacza do układu. Skorzystanie w pełni z zaleceń producenta da nam finalnie wyrób gotowy o potwierdzonych parametrach zarówno chemicznych jak i mechanicznych.
Ile wlać utwardzacza do farby lub lakieru?
Odpowiednie proporcje w przypadku utwardzaczy do farb i lakierów są kluczowe dla osiągnięcia sukcesu i otrzymania zadowalającego efektu malowania. Ilość utwardzacza zawsze musi być precyzyjnie określona przez producenta, ponieważ zależy ona od składu recepturowego i ilości substancji wiążącej. Jeśli utwardzacza będzie za mało lub za dużo, farba bądź lakier nie uzyskają deklarowanych przez producenta właściwości.
Utwardzacz do farb epoksydowych
Emalia epoksydowa jest farbą żywiczną, produkowaną na bazie syntetycznych żywic epoksydowych. Aby uzyskać mieszaninę o pożądanych właściwościach, należy żywicę zmieszać z utwardzaczem – tylko w duecie taka farba będzie miała odpowiednie właściwości. Rodzaj utwardzacza i typ żywicy mogą warunkować właściwości farby. W związku z tym należy zawsze wybierać farby i utwardzacze jednego producenta, np. produkty Rafil NA BETON. Układ dwukomponentowy Rafil NA BETON emalia epoksydowa dwuskładnikowa to emalia wraz z drugim uzupełniającym składnikiem - utwardzaczem. Ta dwuskładnikowa emalia tworzy antypoślizgową, trwałą i elastyczną powłokę odporną na ścieranie i uderzenia. Uzyskana powłoka jest ponadto odporna na wodę, środki myjąco-odkażające oraz wybrane substancje chemiczne. Farby epoksydowe sprawdzają się doskonale do zabezpieczania podłoży betonowych w halach produkcyjnych, warsztatach mechanicznych, magazynach przemysłowych, garażach, piwnicach, czy kotłowniach.
Utwardzacze do lakierów poliuretanowych
Dwuskładnikowe lakiery poliuretanowe podobnie jak emalie dwuskładnikowe, składają się z produktu bazowego, którego substancję błonotwórczą tworzą żywice oraz z utwardzacza, który w reakcji z żywicą bazową formuje poliuretan. Poliuretany dwukomponentowe cechuje dosyć szybkie schnięcie w temperaturze otoczenia, duża odporność mechaniczna i chemiczna gotowej powłoki, a przede wszystkim bardzo dobra odporność na zmienne warunki atmosferyczne.
Ważne!
Po wymieszaniu bazy żywicznej i utwardzacza emalia czy lakier ma określony czas przydatności do użycia. Zawsze sprawdzaj w karcie produktu, jaka jest żywotność produktu po zmieszaniu.
Utwardzacze do lakierów
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów utwardzaczy do lakierów. Przy wyborze konkretnego produktu należy zawsze postępować zgodnie z zaleceniami producenta. Nigdy nie należy samodzielnie dobierać utwardzacza do danego układu dwukomponentowego!
Niektóre utwardzacze, np. do lakieru akrylowego, mogą być dostępne w wersji standardowej lub szybkiej. Szybkie utwardzacze powodują, że czas wysychania lakieru jest znacznie skrócony. Wiąże się to jednak także z krótszą żywotnością takiej mieszanki – informacja o możliwości zastosowania „przyspieszacza” również musi być zawarta w karcie technicznej danego lakieru, brak takiej informacji wyklucza jego stosowanie.
Układy dwukomponentowe zawsze wymagają dodania ściśle określonego składnika drugiego, natomiast nie należy stosować utwardzaczy w układach jednokomponentowej bez jednoznacznego zalecenia producenta – może to spowodować degradację całego układu. Zawsze należy kierować się uwagami zawartymi w kartach technicznych producenta i ściśle stosować się do jego zaleceń.
Malowanie ogrodzenia wokół domu nie tylko podnosi jego estetykę, ale też zabezpiecza przed korozją i uszkodzeniami mechanicznymi. Zanim jednak przejdziesz do nakładania farby nawierzchniowej, dobrze przygotuj podłoże, wyczyść je i pomaluj podkładem antykorozyjnym. Sprawdź, jak krok po kroku zabezpieczyć ogrodzenie przed niszczeniem i uszkodzeniami.
Krok 1. Przygotowanie powierzchni ogrodzenia do malowania
Zanim położysz na ogrodzenie jakikolwiek produkt, musisz dobrze przygotować powierzchnię do malowania. Bez dokładnego wyczyszczenia ogrodzenia, żaden impregnat czy farba nie spełnią swoich funkcji. Emalie będą źle się rozprowadzały, mogą szybko zacząć odpadać, rozwarstwiać się i kruszyć, a przede wszystkim nie zabezpieczą dobrze malowanej powierzchni.
Co musisz zrobić, żeby przygotować ogrodzenie do malowania? Oto najważniejsze czynności:• Usuń ogniska rdzy – możesz przeszlifować papierem ściernym miejsca, na których wystąpiła rdza, albo usunąć ją szczotką nylonową.• Usuń stare, luźne powłoki malarskie – nie musisz szlifować całego ogrodzenia, jeśli większość powierzchni jest w dobrym stanie. Jeśli jednak stare warstwy farby łuszczą się, kruszą czy odpadają, usuń je papierem ściernym lub szlifierką.• Dokładnie odpyl powierzchnię, np. odkurzaczem.• Usuń wszelkie zanieczyszczenia – zwłaszcza tłuste plamy np. po smarze. To bardzo ważny etap przygotowywania ogrodzenia do malowana. Odtłuszczanie zwiększa przyczepność oraz trwałość impregnatów i farb nawierzchniowych, ułatwia ich rozprowadzanie i podnosi estetykę powłok malarskich. Do czyszczenia ogrodzenia wykorzystaj np. PREPARAT DO ODTŁUSZCZANIA Rafil – możesz go stosować do odtłuszczania powierzchni ocynkowanych, stalowych i aluminiowych. Preparat usuwa brud, tłuszcz, glony oraz mech i przygotowuje podłoże do malowania. Oczyszczoną powierzchnię należy obficie spłukać wodą.Po wszystkim poczekaj, aż ogrodzenia całkowicie wyschnie. Dopiero gdy podłoże będzie czyste i suche, możesz przejść do malowania podkładem antykorozyjnym.
Wskazówka! Kiedy malować ogrodzenie?
Aby malowanie ogrodzenia przebiegło sprawnie i było efektywne, powinno być przeprowadzone w odpowiednich warunkach. Temperatura powietrza powinna oscylować w przedziale 10-25° C. Unikaj malowania zarówno w dni deszczowe, wilgotne czy mgliste, jak i upalne, bardzo słoneczne. Nie maluj ogrodzenia, gdy dzień wcześniej padał deszcz, gdy zanosi się na pogorszenie pogody. Delikatny wiatr może sprzyjać wysychaniu farby, jednak zbyt silny utrudni pracę.
Krok 2. Malowanie podkładem antykorozyjnym
Żeby zabezpieczyć ogrodzenie przed działaniem promieni UV, wilgoci, zmiennych temperatur czy przed uszkodzeniami mechanicznymi, a tym samym przed powstawaniem rdzy, zastosuj dobry podkład antykorozyjny. Taki produkt dodatkowo przygotuje powierzchnię do położenia farby nawierzchniowej, która będzie dobrze trzymać się podłoża i łatwo się rozprowadzać.Żeby dobrze zabezpieczyć podłoże, użyj PODKŁADU ANTYKOROZYJNEGO Rafil. Możesz stosować go na podłoża ocynkowane, stalowe i aluminiowe. Produkt tworzy na malowanej powierzchni matową, elastyczną powłokę. Charakteryzuje się doskonałą przyczepnością, a w połączeniu z dedykowaną przez producenta farbą zapewnia długotrwałą ochronę antykorozyjną. W zależności od tego, jaki kolor farby nawierzchniowej wybierzesz, zastosuj podkład w odcieniu „szary okienny” (pod jasne farby) -lub „czerwony tlenkowy” (pod ciemne farby).
Krok 3. Malowanie ogrodzenia farbą
Ostatni etap prac to malowanie ogrodzenia farbą nawierzchniową. Nałożenie odpowiedniej emalii nie tylko podnosi estetykę ogrodzenia, ale też zabezpiecza powierzchnię przed korozją i uszkodzeniami mechanicznymi. Do malowania wybierz Antykorozyjną Emalię DO BRAM I OGRODZEŃ Rafil, która jest przeznaczona do ochronno-dekoracyjnego malowania powierzchni stalowych, ocynkowanych i aluminiowych, które znajdują się na zewnątrz. Farba tworzy trwałą i elastyczną powłokę, odporną na uderzenia. Wyróżnia się zwiększoną odpornością na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, a do tego zapewnia długotrwały efekt dekoracyjny. W połączeniu z podkładem antykorozyjnym tworzy silne zabezpieczenie przed korozją.
Wskazówka! Czym pomalować ogrodzenie?
Zarówno podkład antykorozyjny, jak i farbę nawierzchniową możesz nakładać pędzlem, wałkiem lub pistoletem natryskowym. Wałek przyda Ci się do malowania większych, płaskich powierzchni. Jeśli ogrodzenie jest ozdobne, ma dużo elementów dekoracyjnych i trudno dostępnych zakamarków, postaw na mały, okrągły pędzel. Malowanie natryskowe pozwoli Ci pokryć ogrodzenie farbą szybko i dokładnie, jednak podczas malowania ustaw za ogrodzeniem, płytę pilśniową lub dużą tekturę, które zapobiegną rozpylaniu farby po drugiej stronie metalowych przęseł czy siatki.
Przed użyciem któregokolwiek z produktów, przeczytaj dokładnie instrukcję. Dowiesz się z niej, ile warstw impregnatu czy farby nałożyć i jakie zachować odstępy czasowe. Zwykle, by w pełni pokryć ogrodzenie farbą, konieczne jest nałożenie minimum 2 warstw, w odstępach kilku godzin.
Myślisz o zmianie koloru dachu? Jedną z ważniejszych decyzji, jakie trzeba podjąć przed malowaniem, jest wybór farby. To od niej w dużym stopniu zależeć będzie nie tylko wygląd dachu, ale też jego odporność np. na rdzę, czynniki atmosferyczne czy uszkodzenia mechaniczne. Sprawdź, jaka farba na dach jest najlepsza i na co zwracać uwagę podczas wyboru emalii.
Najlepsza farba na dach po raz 1. Elastyczność i przyczepność do podłoża
Elastyczność jest jedną z najważniejszych cech emalii do dachów, w szczególności tych z blachy. Materiały, które zwykle wykorzystuje się do produkcji np. dachówek, „pracują” – kurczą się i rozszerzają pod wpływem temperatury. Jeśli farba nie będzie miała właściwości termoplastycznych, nie będzie dostosowywała się do zmian kształtów blachy i zacznie pękać. Pęknięcia z kolei otworzą drzwi wilgoci, która spowoduje korozję i przyczyni się do niszczenia pokrywy dachowej.
Jaką farbę na dach wybrać? Postaw np. na farbę Rafil RADACH, która charakteryzuje się dużą elastycznością i tworzy na malowanej powierzchni szybkoschnące, wytrzymałe powłoki.
Najlepsza farba na dach po raz 2. Odporność na uszkodzenia i warunki atmosferyczne
Dach przez cały rok jest narażony na działanie promieni słonecznych, deszczu, śniegu, wiatru, wysokich i niskich temperatur, a także na nagłe zmiany pogody. W dodatku jest to zwykle największa zewnętrzna płaszczyzna domu i bezpośrednio wystawiona na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych. W związku z tym farba na dach powinna pełnić nie tylko funkcję dekoracyjną, ale też (a może przede wszystkim) ochronną. Przyjrzyjmy się najważniejszym właściwościom w tej kategorii.
Ochrona przed promieniowaniem UV
Jeśli wybierzesz nieodpowiednią farbę na dach, promienie słońca będą mieć negatywny wpływ zarówno na jej właściwości techniczne, jak i walory estetyczne. Najlepsze farby na dach pod wpływem słońca nie ulegają przebarwieniom i kredowaniu, nie pękają i nie kruszą się, a co za tym idzie – chronią dach przed pojawieniem się rdzy i zapewniają właściwe odprowadzanie wody, śniegu i brudu. Wybierając farbę na dach, zwróć więc uwagę na to, by była odporna na działanie promieni UV.
Odporność na zmienne temperatury
Ta właściwość łączy się w pewnym stopniu z elastycznością farby. Jeśli emalia nie będzie pracować razem z powłoką dachową, zacznie się kruszyć i pękać. Zanim więc kupisz farbę, sprawdź, jakim warunkom atmosferycznym może sprostać. Jej właściwości nie powinny się pogarszać ani w niskich, ani w wysokich temperaturach, a nawet wtedy, gdy pogoda z dnia na dzień zmienia się diametralnie. Podwyższoną odporność na zmienne warunki atmosferyczne i promieniowanie UV ma np. farba Rafil EKO RADACH, która długotrwale zabezpiecza malowane powierzchnie.
Ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi i chemicznymi
Dobra farba na dach powinna nie tylko zachowywać swoje właściwości w skrajnych temperaturach, ale też być odporna na czynniki chemiczne oraz uszkodzenia mechaniczne. Co może powodować takie uszkodzenia? Na przykład grad, zanieczyszczenia, spadające gałęzie, a nawet smog czy tzw. kwaśne deszcze. Farba powinna więc zapewniać wysoką ochronę powłoce dachowej.
Najlepsza farba na dach po raz 3. Uniwersalność
Bardzo dużym atutem najlepszych farb na dach jest ich uniwersalność. Dzięki temu, że emalie mogą być aplikowane na różne powierzchnie, do koloru dachu dopasujesz np. kolor parapetów, rynien czy ogrodzenia. A ponieważ powłoki dachowe są wykonywane z różnych materiałów, jeśli postawisz na farbę o szerokim zastosowaniu, będziesz mieć pewność, że sprawdzi się niezależnie od tego, czy powierzchnia dachu jest stalowa, ocynkowana, czy aluminiowa.
Farby, które są przeznaczone do wymienionych powierzchni, to wspomniane wcześniej Rafil RADACH oraz Rafil EKO RADACH. Obie emalie łączą w sobie funkcje gruntu i farby, w związku z czym pokrywanie dachu farbą gruntującą nie jest konieczne. Jeśli jednak chcesz mieć pewność trwałej ochrony antykorozyjnej, przed nałożeniem farby RADACH pomaluj dach PODKŁADEM ANTYKOROZYJNYM Rafil.
Farba na dach – jak wybrać? Dodatkowe wskazówki
Dobre farby na dach, oprócz wymienionych wcześniej parametrów, mają też szereg innych zalet. Oto na co jeszcze możesz zwrócić uwagę: • Mnogość kolorów – dzięki dużej dostępności odcieni farb bez trudu dopasujesz kolor dachu np. do koloru elewacji. • Krycie – sprawdź, ile warstw farby trzeba nałożyć, aby w pełni pokryć kolorem powierzchnię dachu. Upewnij się też koniecznie, jaki odstęp czasowy należy zachować przed nakładaniem kolejnych warstw. • Szybkość schnięcia – niektóre farby, np. RADACH, są suche w dotyku już po około 60 minutach.
Niezależnie od tego, na jaką farbę postawisz, pamiętaj o tym, aby przed jej aplikacją przeczytać wskazówki dołączone do opakowania i postępować zgodnie z zasadami. Poza tym przed malowaniem należy dobrze przygotować powierzchnię – oczyścić ją i usunąć ogniska rdzy oraz odtłuścić. Dzięki temu farba w pełni zachowa swoje właściwości.
Aby zapewnić właściwą, długotrwałą ochronę konstrukcji przed korozją należy zastosować optymalnie dobrany zestaw malarski o odpowiedniej dla danego przeznaczenia grubości. Optymalna powłoka malarska powinna być doskonale szczelna, przyczepna do podłoża i wypełniona pigmentem.
Dobór zestawu malarskiego powinien wynikać z wiarygodnych i sprawdzonych przesłanek wysnutych na podstawie badań laboratoryjnych i z przeprowadzonej analizy techniczno - ekonomicznej uwzględniającej wiele czynników, z których najważniejszymi będą:
- agresywność korozyjna środowiska eksploatacji powłoki malarskiej - kształt konstrukcji oraz rodzaj i stan powierzchni do zabezpieczenia przeciwkorozyjnego - wymagany okres trwałości powłoki malarskiej - właściwości powłok (odporność chemiczna, termiczna, mechaniczna ) - możliwość i sposób oczyszczenia powierzchni - właściwości aplikacyjne farb (grubość powłoki, czas schnięcia, warunki nakładania itp.) - czas do przeprowadzenia prac uwzględniający warunki atmosferyczne (temperatura, wilgotność powietrza) oraz konieczność sezonowania powłoki przed eksploatacją. - trwałość powłoki malarskiej w odniesieniu do poniesionych kosztów i przewidywanego okresu eksploatacji - wymagania ochrony środowiska oraz zabezpieczenia przeciwpożarowego - aspekty ekonomiczne
2. Przygotowanie podłoża do malowania – informacje ogólne
Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na takie parametry jak: jakość, trwałość i skuteczność ochronnego działania powłok lakierowych jest przygotowanie podłoża do malowania. Efekt oczyszczenia podłoża zależy od doboru właściwej metody czyszczenia, która powinna uwzględniać zarówno charakter zanieczyszczeń, jak i wymagania wyrobu lakierowego co do sposobu przygotowania powierzchni do malowania.
Zanieczyszczeniem nazywa się każdą substancję, której pozostawienie na powierzchni do malowania utrudnia proces malowania, pogarsza jakość i trwałość powłoki malarskiej.
Zanieczyszczenia pozostające na powierzchni do malowania w postaci: rdzy, zendry, pyłów, starych i złuszczonych powłok malarskich, zatłuszczeń, zaklejeń, wilgoci itp. w bardzo negatywny sposób wpływają na powłokę malarską.
Rodzaje zanieczyszczeń:
Zendra, Zgorzelina – są to produkty termicznej obróbki stali w procesie jej przetwarzania składające się z tlenków żelaza ściśle przylegających do podłoża. Zostawienie zendry może powodować np: odspajanie płatów zendry i co za tym idzie powłoki malarskiej, wytwarzanie się ogniwa korozyjnego.
Rdza – jest produktem korozji stali – w postaci uwolnionych tlenków żelaza tworzących warstwy o zmiennych grubościach i w różnych postaciach morfologicznych, słabo przyczepnych do podłoża.
Zatłuszczenia – pochodzić mogą z eksploatacji konstrukcji w środowiskach występowania tłuszczów, smarów, olejów itp. Powodują brak przyczepności powłoki malarskiej.
Pyły – zapylenie atmosfery wynika z działalności przemysłu, spowodowane jest warunkami atmosferycznymi i prowadzeniem prac oczyszczenia powierzchni. Pyły sprzyjają utrzymywaniu wilgoci na powierzchni powłoki malarskiej.
Wilgoć – pojawia się na powierzchni podłoża w wyniku: opadów atmosferycznych (mgły); kondensacji na podłożu w określonych warunkach, związanej z występowaniem jej w powietrzu. Efektem wilgoci może być np. korozja podpowłokowa
Zanieczyszczenia jonowe; sole – niewidoczne gołym okiem, sole rozpuszczalne w wodzie takie jak chlorki, siarczany, azotany – działają destrukcyjnie na powłokę malarską i stymulują korozję i sprzyjają utrzymywaniu wilgoci.
Stara powłoka malarska – procesy starzenia się powłok, korozja podpowłokowa, działania mechaniczne powodują z czasem zniszczenie powłoki. Charakter i wielkość tych zniszczeń decydują o przyczepności kolejnej warstwy.
Kryteria doboru sposobu oczyszczania powierzchni
Dobór metody oczyszczania powierzchni przed malowaniem wymaga uwzględnienia wielu czynników takich jak:
• wielkość i kształt powierzchni, przedmiotu • rodzaj powierzchni • ilość i rodzaj zanieczyszczeń • agresywność środowiska korozyjnego
Charakter zanieczyszczeń powierzchni do malowania wymusza etapowość działań:
Powierzchnie zatłuszczone, pokryte pyłami przemysłowymi, osadami solnymi itp. powinno się umyć wodą pod wysokim ciśnieniem (aparat typu Karcher) a następnie przystąpić do właściwego oczyszczania. Powierzchnie gdzie możliwe jest występowanie zanieczyszczeń jonowych, powinno się po właściwym oczyszczeniu umyć czystą wodą z dodatkiem odpowiedniego inhibitora korozji.
Metody oczyszczania mechanicznego
Do mechanicznych metod oczyszczania powierzchni można zaliczyć: skrobanie, młotkowanie, szczotkowanie, szlifowanie, oczyszczanie płomieniowe, obróbkę strumieniowo – ścierną. Główne metody mechanicznego oczyszczania powierzchni to:
• metody ręczne oczyszczania powierzchni dające stopień oczyszczenia powierzchni St 3 – są zalecane dla środowisk atmosferycznych o małym stopniu zanieczyszczenia powietrza. • metody strumieniowo – ścierne są zalecane dla środowisk atmosferycznych o wyższej agresywności, szczególnie zalecane w środowiskach agresywnych korozyjnie, chemicznych.
Oczyszczanie ręczno – mechaniczne – wykonywane poprzez: szczotkowanie, młotkowanie, szlifowanie przy użyciu narzędzi ręcznych, jak i mechanicznych. Należy je ograniczać do tych przypadków gdzie obróbka strumieniowo – ścierna jest niemożliwa. Tymi sposobami można zgrubnie usunąć np. rdzę, zgorzelinę czy starą powlokę. Po takim oczyszczaniu otrzymuje się powierzchnie gładkie dające mniejszą przyczepność powłoki w stosunku do powierzchni chropowatych.
Obróbka strumieniowo – ścierna – polega na działaniu strumienia ścierniwa wyrzucanego w kierunku oczyszczanej powierzchni za pomocą sprężonego powietrza, wody lub siły odśrodkowej. Metoda ta daje najbardziej optymalne przygotowanie powierzchni do malowania. Rodzaje obróbki: otwarty lub zamknięty obieg ścierniwa, na sucho (na mokro) w osłonie wodnej, średniociśnieniowe (0,3 – 0,5 MPa), wysokociśnieniowe (1,0 – 1,2 MPa), hydrodynamiczne (10 – 200 MPa), odśrodkowe- koła wirnikowe. Na efekt oczyszczania strumieniowo – ściernego wpływa wiele czynników, z których najważniejsze to: ciśnienie sprężonego powietrza;. kąt nachylenia strumienia ścierniwa; odległość dyszy od powierzchni; rodzaj i kształt dyszy; rodzaj, wymiar i kształt ścierniwa.
Oczyszczanie fizykochemiczne – przeprowadzane za pomocą: odtłuszczania rozpuszczalnikowego; mycia alkalicznego, kwaśnego, parowo–wodnego. Pod pojęciem mycia rozumie się usuwanie zanieczyszczeń za pomocą wodnego roztworu środka myjącego. Oczyszczanie tymi metodami ma za zadanie usunięcie: zanieczyszczeń mechanicznych (po obróbce mechanicznej), nagromadzonego brudu (kurz, piasek), zanieczyszczeń jonowych, rdzy. Metody mycia i odtłuszczania powierzchni można podzielić:
a) ze względu na sposób: - ręczne (przecieranie powierzchni pędzlem, szmatami) - natryskowe (specjalne urządzenia do natrysku ciśnieniowego typu: pompy membranowe do malowania, aparaty typu Karcher)
b) ze względu na zastosowany środek - rozpuszczalniki organiczne - alkaliczne, kwaśne - środki powierzchniowe - czynne
Metoda natryskowa roztworami wodnymi z uwagi na zawartość efektywnych dodatków myjących nie powoduje korozji podpowłokowej. Zaleca się jednak po właściwym myciu lub odtłuszczaniu wodnymi roztworami myjącymi ponowne zmycie powierzchni czystą wodą wodociągową.
3. Przygotowanie powierzchni w zależności od jej rodzaju
Przygotowanie powierzchni blach i profili stalowych
Do najczęściej występujących zanieczyszczeń powierzchni stalowych należą: rdza i zgorzelina walcownicza, oleje i smary, kurz, pył, luźno związane stare powłoki malarskie, wilgoć, topniki i żużel, chemikalia (np. pozostałości detergentów, sole) oraz opiłki żelaza. Należy także szczególną uwagę zwrócić na usunięcie zanieczyszczeń jonowych oraz odtłuszczenie powierzchni metalu gdyż obecność tych zanieczyszczeń obniża przyczepność powłok: malarskich do metalu oraz może spowodować powstanie różnych wad pokrycia malarskiego. Proces usuwania zanieczyszczeń oraz odtłuszczenia powinien być przeprowadzony przed procesem oczyszczenia powierzchni stalowych.
Zanieczyszczenia usuwane są przez mycie powierzchni wodą pod ciśnieniem. Mycie i odtłuszczanie powierzchni przed czyszczeniem można przeprowadzać ręcznie lub mechanicznie stosując parę wodną, wodę z detergentem, rozpuszczalniki organiczne, środki emulsyjne oraz środki alkaliczne i kwaśne. Szczególnie zalecaną, ze względów ekonomicznych i ekologicznych jest metoda natrysku roztworów wodnych z detergentami biodegradowalnymi. Po umyciu i odtłuszczeniu wodnymi roztworami środków myjących zaleca się dokładne zmycie powierzchni czystą wodą wodociągową.
Informacje i opisy dotyczące metod przygotowania powierzchni za pomocą obróbki strumieniowo – ściernej zawarte są w normie ISO 8504 - 2 , natomiast opis metod ręcznego oczyszczania powierzchni, również z wykorzystaniem narzędzi z napędem mechanicznym zawarty jest w normie ISO 8504 3. Natomiast stopień czystości powierzchni stalowych oczyszczanych metodami ręcznymi, ręczno-mechanicznymi i strumieniowo-ściernymi, najczęściej stosowanymi w praktyce przemysłowej, określa się zgodnie z PN-ISO 8501-1 :1996, natomiast chropowatość podłoża po obróbce strumieniowo-ściernej zgodnie z PN-EN ISO 8503.
Norma PN-ISO 8501-1 określa cztery stopnie skorodowania powierzchni stalowych oraz stopnie przygotowania podłoży stalowych przed nakładaniem farb. Stopnie przygotowania są zdefiniowane za pomocą opisu wyglądu powierzchni po oczyszczeniu oraz wzorców fotograficznych charakterystycznych dla poszczególnych przykładów. Każdy ze stopni przygotowania oznaczony jest odpowiednimi literami określającymi zastosowaną metodę czyszczenia:
• Sa - obróbka strumieniowo-ścierna Sa l - zgrubna obróbka strumieniowo-ścierna - na oglądanej powierzchni nie mogą występować olej, smary, pył, słabo przylegające: zgorzelina walcownicza, rdza, powłoki malarskie i obce zanieczyszczenia (sole rozpuszczalne w wodzie, pozostałości spawalnicze). Sa 2 - gruntowna obróbka strumieniowo-ścierna - na oglądanej powierzchni nie mogą występować: olej, smary, pył, większe ślady zgorzeliny walcowniczej, rdzy, starej powłoki malarskiej i obce zanieczyszczenia. Wszystkie szczątkowe zanieczyszczenia silnie przylegają. Powierzchnia szara metaliczna.. Sa 2 1/2 - bardziej gruntowna obróbka strumieniowo-ścierna - na oglądanej powierzchni nie mogą występować: olej, smar, pył, zgorzelina walcownicza, rdza, powłoki malarskie czy obce zanieczyszczenia. Powierzchnia ma prawie jednolitą metaliczną barwę tzw. "prawie białego metalu". Mogą zostać jedynie ślady zanieczyszczeń w postaci zaciemnień w kształcie kropek lub pasków. Sa 3 - obróbka strumieniowo-ścierna do stali wzrokowo czystej - na oglądanej powierzchni nie może być oleju, smaru, pyłu, zgorzeliny walcowniczej, rdzy, powłoki malarskiej czy obcych zanieczyszczeń. Powierzchnia ma jednolitą metaliczną barwę tzw. "białego metalu".
• St - czyszczenie ręczne i z wykorzystaniem narzędzi o napędzie mechanicznym St 2 - na oglądanej powierzchni nie mogą występować olej, smary, pył, słabo przylegająca zgorzelina walcownicza, rdza, powłoka malarska i obce zanieczyszczenia; powierzchnia wykazuje metaliczny połysk. St 3 - wymagania takie jak dla St 2 z tą różnicą, że powierzchnię należy czyścić, dopóki nie nabierze zdecydowanie metalicznego połysku (od metalowego podłoża).
Zabezpieczenie blachy ocynkowanej
Blacha ocynkowana to także dość niekorzystne podłoże dla większości powłok malarskich, ze względu na trudności w uzyskaniu dobrej przyczepności pokrycia malarskiego do gładkiego podłoża. Przygotowanie podłoża należy przeprowadzić następująco:
- odtłuścić podłoże zmywając je roztworem EMULSOLU RN – 1, a następnie spłukać czystą wodą i wysuszyć.
- blachę ocynkowaną sezonowaną można także oczyścić przez zmycie powierzchni roztworem amoniaku (1 – 2 %) z dodatkiem detergentów. - zanieczyszczenia mechaniczne jak również produkty korozji należy usunąć przez szczotkowanie szczotkami nylonowymi, szczotkami z twardego włosia, naturalnego lub sztucznego, szlifowaniem papierem ściernym. Przygotowane do malowania podłoże powinno być suche i pozbawione wszelkich zanieczyszczeń.
Zabezpieczenie blachy aluminiowej
Powierzchnia aluminiowa ze względów przeciwkorozyjnych i kolorystycznych najczęściej jest pokryta powłoką konwersyjną wytworzoną w procesie elektrochemicznym (utlenianie anodowe) lub chemicznym (chromianowanie, fosforanowanie), polepsza to przyczepność powłoki malarskiej. Przed malowaniem powierzchnię należy oczyścić z luźnej rdzy i innych zanieczyszczeń metodą ręczną lub mechaniczną szczotkami stalowymi, bądź strumieniowo – ścierną za pomocą miękkiego ścierniwa naturalnego. A następnie odtłuścić przez zmycie wodą z detergentem niejonowym.
Przygotowanie powierzchni metali nieżelaznych
Metale nieżelazne są na ogół niezbyt dobrym podłożem dla powłok malarskich, głównie z uwagi na trudności uzyskania dobrej przyczepności do nich pokrycia malarskiego. O złej adhezji decyduje tu duża gładkość powierzchni oraz duża reaktywność cynku, glinu oraz ich stopów, która sprzyja wytwarzaniu dość zwartej i kruchej warstwy tlenków bądź węglanów tych metali, wpływających negatywnie na składniki błonotwórcze powłoki malarskiej. Efektem tego jest brak przyczepności powłoki malarskiej, marszczenie – co może doprowadzić do zniszczenia powłoki.
Powszechnie stosowanym sposobem przygotowania powierzchni metali nieżelaznych przed malowaniem jest wytwarzanie powłoki konwersyjnej metodą chemiczną lub elektrochemiczną. Powłoka konwersyjna jest ściśle związana z metalem, nierozpuszczalna w wodzie i środowisku wywołującym ten proces oraz działa jak izolator elektryczny. Zapewnia przez to większą odporność korozyjną metalu oraz lepszą przyczepność powłoki.
Przygotowanie podłoża betonowego
Podłoże betonowe odpowiednio przygotowane pod zestaw malarski powinno być czyste, bez rys występów i szczelin. Wilgotność powierzchniowej warstwy betonu przeznaczonego do malowania wyrobami epoksydowymi nie powinna przekraczać 3% lub 4% (w zależności od farby). Nierówności powierzchni nie powinny być większe niż 1/3 grubości malarskiego zestawu powłokowego. Wypukłe krawędzie płaszczyzn, naroża i załamania powierzchni należy zaokrąglić. Czynności te powinny być wykonane możliwie wcześnie, zanim beton uzyska pełną wytrzymałość. Należy go odpylić oraz w razie potrzeby odtłuścić. Tłuste plamy należy usuwać przez przecieranie zanieczyszczeń powierzchni tkaniną bawełnianą zmoczoną w odpowiednim rozpuszczalniku. Powierzchnie należy oczyścić za pomocą ręcznych lub mechanicznych stalowych szczotek drucianych lub przez delikatne przepiaskowanie. Obecnie nową metodą czyszczenia betonu jest czyszczenie wodą pod wysokim ciśnieniem.
Świeżo wykonane podłoża betonowe i tynki powinny być malowane po określonym czasie utwardzania i karbonizacji. Okres ten podany jest w instrukcjach stosowania poszczególnych farb. Powierzchnia tynków przygotowana do malowania. odpowiadająca wymaganiom normy PN- 70/B-101100, powinna być czysta, gładka, równa, bez rys, spękań, wykwitów, zacieków, tłuszczów, pyłów i innych zanieczyszczeń. Tynki powinny wykazywać wystarczającą wytrzymałość mechaniczną oraz nie powinny ścierać się przy potarciu ręką.
Ważną rzeczą w przygotowaniu tynków przed malowaniem jest: usunięcie starych powłok klejowych i wapiennych oraz mycie i nawilżenie powierzchni. Stare tynki, w celu usunięcia z nich zanieczyszczeń, zmywa się wodnymi roztworami mydła za pomocą szczotek o twardym włosiu.
